Kết quả 02 năm thực hiện Quyết định số 59/QĐ-TTg ngày 16/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn giai đoạn 2017-2018 trên địa bàn tỉnh Lai Châu.
1. Tình hình ban hành văn bản thực hiện chính sách
Về quản lý Nhà nước đối với chính sách cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí theo Quyết định số 59/QĐ-TTg. Uỷ ban nhân dân tỉnh Lai Châu giao cho Ban Dân tộc tỉnh là cơ quan chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố theo dõi, tổng hợp và cung cấp số lượng đối tượng được hưởng theo chính sách cho các bộ, ngành Trung ương và báo cáo tình hình thực hiện chính sách trên địa bàn tỉnh. Ban Dân tộc đã ban hành Công văn số 136/BDT-CSDT ngày 04/4/2017 về thực hiện chính sách cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí theo Quyết định số 59/QĐ-TTg.
Bưu điện tỉnh là cơ quan trực tiếp cấp phát báo đến đúng đối tượng thụ hưởng chính sách.
2. Kết quả thực hiện Quyết định số 59/QĐ-TTg
Trong giai đoạn 2017 - 2018, thực hiện cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí theo Quyết định số 59/QĐ-TTg, tỉnh Lai Châu đã tiến hành phân loại, cấp phát đến các đối tượng thụ hưởng với tổng số 964.659 tờ, cuốn/18 đầu báo các loại ấn phẩm, báo, tạp chí không thu tiền (trong đó: Năm 2017: 564.053 tờ, cuốn; đầu tháng 8 năm 2018: 400.606 tờ, cuốn).
(Có danh mục, số lượng ấn phẩm chi tiết kèm theo)
Từ 2017 đến nay, tỉnh Lai Châu đã tổ chức 11 cuộc kiểm tra việc thực hiện các chương trình, chính sách, trong đó lồng ghép thực hiện kiểm tra việc cấp phát ấn phẩm báo, tạp chí theo Quyết định số 59/QĐ-TTg. Cụ thể: Ủy ban Dân tộc tổ chức kiểm tra 01 cuộc tại huyện Tam Đường, Ban Dân tộc tổ chức 10 cuộc tại 04 huyện (Nậm Nhùn, Sìn Hồ, Tam Đường và thành phố Lai Châu).
Qua kiểm tra, cơ bản công tác vận chuyển, phát hành đúng địa chỉ, đối tượng thụ hưởng; Cấp ủy, chính quyền cơ sở quan tâm hơn trong việc chỉ đạo tổ chức thực hiện chính sách; nội dung của các án phẩm báo, tạp chí đã kịp thời phản ánh đầy đủ những thông tin về mọi mặt của đời sống xã hội.
Tuy nhiên, đa số người dân không có nhu cầu khai thác các thông tin từ các ấn phẩm báo, tạp chí mà tiếp cận thông tin qua điện thoại, mạng internet...
3. Đánh giá chung
3.1. Ưu điểm
Việc cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí theo Quyết định số 59/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là một chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước, đã góp phần đẩy mạnh tuyên truyền kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước tới vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn. Qua trang tin đã giúp cho người đọc có những thông tin về một số mô hình sản xuất, kinh doanh giỏi; các điển hình tiên tiến; các phong tục tập quán có giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc,... đến với đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn.
Ngoài ra, một số ấn phẩm báo, tạp chí cấp cho các trường học, đã góp phần giúp các em học sinh vùng sâu, vùng xa nắm được những thông tin về những tấm gương học sinh nghèo vượt khó, tấm gương người tốt, việc tốt. Qua đó, tạo động lực cho học sinh phấn đấu trong học tập, rèn luyện và nâng cao hiểu biết mà còn nâng cao các kỹ năng trong cuộc sống noi theo.
3.2. Hạn chế
Công tác quản lý, khai thác, sử dụng các ấn phẩm báo, tạp chí theo Quyết định số 59/QĐ-TTg còn chưa hiệu quả như mục tiêu đề ra.
Cấp ủy, chính quyền ở cơ sở chưa nhận thức đúng về vai trò, vị trí của các chính sách dân tộc, do đó chưa thực sự quyết liệt trong công tác chỉ đạo, điều hành.
Công tác tuyên truyền, quán triệt chính sách đến cán bộ, người dân chưa thực sự sâu rộng.
Đa số người dân trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số không có nhu cầu đọc báo.
3.3. Nguyên nhân hạn chế
Công tác hướng dẫn, quản lý, khai thác, sử dụng các ấn phẩm báo, tạp chí ở một số xã, thôn bản còn yếu kém; hình thức tuyên truyền chưa phù hợp nên các thông tin đến với người dân còn hạn chế, đặc biệt người cao tuổi, người không biết chữ.
Một số thôn, bản xa trung tâm xã, giao thông đi lại khó khăn, các ấn phẩm báo, tạp chí để tồn đọng tại xã không chuyển kịp thời đến các đối tượng thụ hưởng.
Qua kiểm tra thực tế tại cơ sở, vẫn xảy ra tình trạng sử dụng các ấn phẩm, báo tạp chí không đúng mục đích.
Người dân trong đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn không có nhu cầu khai thác báo, tạp chí do đồng bào có phong tục tập quán du canh, du cư, sản xuất xa nhà, điều kiện sống còn quá khó khăn, không biết chữ; Hình thức cấp báo, tạp chí cho người dân không còn phù hợp với thực tế hiện nay, do đa số người tiếp cận thông tin qua điện thoại, ti vi, ra đi ô...
4. Kiến nghị đề xuất
Chuyển cấp phát một số ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số sang hình thức cung cấp thông tin khác phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh và do địa phương tự lựa chọn như: Hội nghị cung cấp thông tin, cấp ra đi ô, ...